Jak i w jakim celu powstał pruski model edukacji?
- Pruski model edukacji został opracowany na początku XIX wieku, aby edukować żołnierzy i urzędników w Prusach. Inicjatorem wprowadzenia tego modelu był król Fryderyk Wilhelm.
- Celem króla było wprowadzenie takiego sposobu kształcenia młodych ludzi, aby warunkował ich do posłuszeństwa i podporządkowania się formalnemu autorytetowi, tzn. aby byli oni bardziej posłuszni poleceniom swoich przełożonych.
Jak model pruski trafił do szkolnictwa powszechnego?
- W wieku XIX rozpoczęła się na świecie rewolucja przemysłowa. Fabryki potrzebowały robotników i urzędników.
- Okazało się, że model stosowany w Prusach można łatwo zastosować do kształcenia dzieci i młodzieży w innych krajach.
- Szkoły zaczęły funkcjonować (i wciąż tak działają) jak linie produkcyjne fabryk.
Jakie są główne cechy pruskiego modelu edukacji?
System edukacji w modelu pruskim oparty jest na hierarchii i posłuszeństwie.
- HIERARCHIA
- Wyższe szczeble decydują o tym, co mają robić niższe szczeble systemu.
- POSŁUSZEŃSTWO
- Jedyną rolą dzieci i młodzieży w tym systemie jest wykonywać instrukcje i polecenia, a jedyny wybór jakiego mogą dokonać to zdecydować w jakim stopniu będą temu posłuszne.
Czy to dobre dla rozwoju uczniów?
- W pruskim modelu edukacji uczniowie są posegregowani w grupy zwane klasami, gdzie głównym kryterium jest rok urodzenia (nie są brane pod uwagę zainteresowania, uzdolnienia, talenty i wola uczniów).
- Będąc w tej samej grupie z uczniami o często zupełnie odmiennych predyspozycjach i zainteresowaniach muszą często robić TO SAMO, TAK SAMO i W TAKIM SAMYM TEMPIE co inni uczniowie.
- W takim systemie indywidualizacja rozwoju jest bardzo trudna. System masowo kształci ludzi o bardzo zbliżonych kompetencjach.
Czy pruski model edukacji działa, tzn. czy dzięki niemu osiągany jest cel, dla którego został stworzony?
- W latach 1961-1962 Stanley Milgram przeprowadził eksperyment naukowy badający posłuszeństwo wobec formalnych autorytetów.
- Badane osoby posłuszniewykonywały polecenia „formalnego autorytetu”, mimo, że nakazywane im działania były wysoce nieetyczne lub wręcz okrutne.
- Eksperyment powtórzono w 2016 roku w Polsce. Uzyskano zbliżone rezultaty. 90% badanych wykonało polecenia na „10.” – najwyższym badanym poziomie okrucieństwa.
Czym skutkuje stosowanie pruskiego modelu edukacji?
Większość młodych ludzi po przejściu przez pruski system edukacji:
- staje się zewnątrzsterowna (łatwo nimi manipulować za pomocą zewnętrznych bodźców).
- traci umiejętność samodzielnego uczenia się (wyznaczania sobie celów, poszukiwania i wyboru źródeł wiedzy oraz organizowania procesu uczenia się).
- nie potrafi efektywnie współpracować (bo przez 12 lat byli rozliczani w większości z indywidualnych osiągnięć).
- uważa, że nie posiada wartościowych talentów (bo szkoła docenia tyko uzdolnienia w zakresie przyswajania wiedzy akademickiej a drzemiące w uczniach talenty często pozostają nierozpoznane i nie docenione).
Czy współczesna polska szkoła bardzo różni się od tej sprzed 150 lat?
Więcej o tym skąd się wzięła tradycyjna Polska szkoła: https://dziecisawazne.pl/skad-sie-wziela-tradycyjna-polska-szkola/